AKP tarafından yasalaştırılan 4+4+4'e CHP'nin bu kadar aşırı tepki vermesini anlayamıyorum. Evet temeli hazırlanmadan böyle bir sisteme geçmek bir kere var olan eğitim sistemini de olumsuz etkiler. Ancak esnek tercih yapısı sunması açısından olumlu bir sistem.
Mesleki eğitim sayesinde hem işsizliğin hem de ara eleman eksiğine iyi bir çözüm bulunmuş olur.Tüm bu iyi yönlere rağmen bazı gündeme gelen Kuran dersinin eğitimde baskı unsuru olmaması mümkün değil. Hali hazırda din kültürü eğitimini seçmeli hale getirmeyen AKP, şimdi de Kuran dersini seçmeli de olsa küçük çocuklar üzerinde baskı unsuruna çevirecek. Kuran dersinde çocuklara sadece Kuran ezberi mi yapılacak yoksa Sünni Hanefi İslam anlayışı mı ezberletilecek bu soru işareti?
Aslında sorunun cevabı belli. Eğitim sistemi üzerinden Sünni Hanefi değerlere uygun dindar gençlik yaratmak. Kuran öğrenmek tabii ki ruhsal dünyamızı zenginleştirir. Ama söyleyin anlamadığınız bir dilde yaptığınız yüzlerce sayfa ezberin size ya da başkalarına ne yararı olur. Kuran'ı ezbere bilmenin Müslüman dünyasına ne kazandırdığını söyleyin bende eleştirileri mi geri alayım. Dediğim gibi ruhsal dünyanızı zenginleştirmek için Kuran öğrenebilirsiniz. Zaten bu ülkede birçok insan Kuran kurslarına gönderip çocuklarına Kuran öğretiyor. Ama bunu okulun içine koyduğunuz zaman böyle bir derse çocuğunu göndermeyen aile ve o çocuğun ruhsal durumu hiç hesap ediliyor mu acaba? Bence hesap ediliyor çünkü kimsenin çocuğunu kolay kolay bu derse göndermemesini beklemiyorlar.
Peki 8 yıllık eğitim çok mu iyi bir eğitimdi? Bence Türkiye tarihinin en anlamsız, en işe yaramaz sistemlerinden biriydi. Zorunlu olmasından değil sistemin mesleki yönlendirmeye gitmek yerine, meslek liselerini bertaraf etme çabasıydı onu garabet bir sisteme çeviren. Ancak 4+4+4'ü savunanlar işin şu noktasını kaçırıyor. Burada okula başlama yaşı 6'ya çekiliyor. Hatta 5'e çekilmişti de insafa geldiler. Ben 1988 yılında okula başladım ve daha 6 yaşıma bile girmemiştim. Ekim doğumlu olduğum için arada bir ay vardı, annem babam yalvar yakar beni okula yazdırmıştı. Kısacası benim okula başladığım yıllarda da benzer bir uygulama vardı. Ben kendimden bilirim o yaşta okula başlamak çok zor. Daha bir gün önce sokakta koşup oynarken bir anda bazıları sizden büyük çocukların yanında eğitim almaya çalışıyorsunuz. Şöyle söyleyeyim hayatım boyunca okuldan nefret etmemde bu erken yaşta okula başlama psikolojisinin etkisi var. Ve şöyle söyleyeyim benim gibi erken yaşta başlayan bir çok çocukta bu sorun vardır. Bu sorun bazı çocuklarda öğrenme bozukluğuna da yol açabiliyor. Kısacası bence düşünülmeden bir neslin sadece okul hayatı değil belki geri kalan hayatı karartılacak.
Önce ne konuştuğumuzu ya da neye karşı olduğumuzu bilelim. Ben mesela 4+4+4 sisteminde ortaokula geçerken bir yeteneğe yönlendirme olacağını bilmiyordum. Ama burada şöyle bir sıkıntı var. Bu yönlendirme çocuğun çok iyi gözlemlenmesi ile olur. Mesela her on çocuğa bir rehber öğretmen gibi çözümler olmalı. Bu öğretmenler ilkokul çağı boyunca çocuğu izlemeli. Yoksa bu yetenek belirleme sınavları gibi şeylerle ölçülemez. Çünkü sınav anlıktır çocuğun psikolojik özelliklerini bilmiyorsunuz, sadece sınav olursa birçok çocuk hem istemediği hem de yeteneği olmayan bölümlerde heba olur. Bu konuda pedagoglardan büyük ölçüde yardım almak gerekir. Ama bana çok acele hazırlanan ve Kuran dersi gibi derslerle kimse itiraz edemesin noktasına çekilmeye çalışılan bir yasa gibi geldi.
Evet Üniversite sınavları kalksın, SBS gibi sınavlar kalksın, yeteneğe, ilgiye alakaya göre okul seçimleri olsun. Mesela çok yetenekli çocuklar Özel okullarda devlet bursuyla okutulabilir. Böylece sistem içinde erimemiş olurlar. Ya da özel yetenek okulları açar daha yetenekli çocuklara burada daha bilimsel bir eğitim verirsiniz. Ama görüyorum sosyal ağlarda daha sistem çıkmadan işte Darwinci sapık eğitim sistemi kalkacak gibi mesajlar var. Ben bu muhafazakar kesimi işte bu noktada anlamıyorum. O sapık dediğini zihniyet bugünkü teknolojik ve bilimsel gelişmenin yapı taşı. Evrim teorisine inanıp inanmamak değil mesele. Doğayı anlamak, evreni anlamak için bu evrilme süreci üzerinden temelleme yapmak gerekiyor. Kimse size hem dinin dediklerine hem evrime inanamazsınız demiyor sonuçta evrim bir teori. Ama bu teoriyi sanki bir kuralmış gibi anlattığınız zaman, çocuklara ezbere ve dogmatik bir şekilde anlatırsanız sıkıntı var. Ne yazık ki eğitim sistemimiz ezbere ve dogmatik. Öğrencinin öğrendiklerini sorgulaması gibi bir imkanı yok. Böyle bir eğitim sisteminde neyi öğretseniz anlamı olur ki?
Bu ülkede en akademik Üniversite eğitimi bile YÖK ve Üniversite yönetimlerinin kontrolüyle eğtim vermeye çalışıyorsa hangi çağdaş eğitim sisteminden bahsedilebilir. Ama CHP'de AKP'nin Kuran tuzağına yakalanması nedeniyle kızıyorum. Bu Muaviye'nin Hz. Ali ile savaşırken, Muaviye taraftarlarının savaşı kaybedeceğini anlayıp Kuran yapraklarını mızraklara takmasına benziyor. O zihniyet o zamanda aynı şekilde dini kullandı bugünde. CHP'den bu esnek modeli desteklemesini ama eksik yönleriyle ilgili eleştiri getirmesini beklerdim. Mesela BDP bu işi ana dilde eğitim üzerinden ve eşitsizlik üzerinden ele aldı. Bana göre de çok doğru bir yaklaşım. Ana dilde eğitimin bir şekilde çözülmesi gerekiyor. Tıpkı bu ülkede yer alan diğer azınlıklar gibi, başka ülkelerde yaşayan kendi vatandaşlarımız gibi Kürtlerinde kendi ana dilleriyle eğitim alma hakkı var. Bu eğitim sistemi keşke sadece Kuran seçmeli dersi değil başka şeylerde getirseydi.
Örnek vereyim Medya Okur yazarlığı bugünün modern insanı için en gerekli ders. Bu dersin zorunlu olması ve İletişim mezunlarından bu konuda yararlanılması gerekir. Yani şu sisteme daha fazla seçmeli ders koyun, mesela öğrencilere daha fazla söz hakkı tanıyın. Öğrencilerin eleştirel düşünmelerini, tiyatro ve sanat ile ilgilenmesini sağlayın. Keşke AKP'nin başındakiler eğitimin komple bir sistem olduğunu, toplumun daha renkli ve düşünen bireylere sahip olmasının bu sistemin ne kadar modern olmasıyla ilgili olduğunu kavrasa. Tamam Kuran dersi de olsun ama sadece ezberden ibaret olmasın. Tamam belki çok hassas bir konu ama bilmediğiniz bir dilde yapılacak bu kadar uzun bir ezber ve dersi geçmek için iyi ezberin zorunlu olması küçük yaşta travma yaratacak cinsten.
Bu açıdan acaba ders geçmede sınav yerine farklı metotlar düşünüldü ve araştırıldı mı? Hiç sanmıyorum. 4+4+4'ü hem sorgusuz eleştirenlere hem de sorgusuz kabul edenlere sesleniyorum. Eleştirenler bu sistemin en azından esnek bir model olması açısından daha kullanışlı bir temeli olduğunu kabul edin. Sorgulamadan kabul edenler bu temele rağmen ayrıntıların iyi düşünülmediği ortada. Hatta bazı noktalarda nalıncı keseri gibi iktidarın kendine yonttuğu yerler var. Eğitim sistemi ideolojilere kurban edilemeyecek kadar kutsaldır. Unutmayın bu eğitim sisteminde biz değil çocuklarımız yetişecek. Yani iyi bir eğitim sistemi bugünü kurtarmak yerine yarını inşa etmeli. Tabi dini ve milliyetçi referans noktalarıyla toplumsal mühendisliklere de girişmemeli. Daha özgürlükçü, hayatı sorgulayan, bilimsel düşünceye sahip bir nesil için baskı ve dayatmaya dayanan eğitim modellerinden vazgeçmek gerekiyor. Ama galiba bu hiç kimsenin işine gelmiyor.